Het verhaal van de Lancaster R5610
Tijdens
Wereldoorlog II probeerden de bommenwerpers van de Royal Air Force permanent de
Duitse afweer aan te vallen en zo de Duitse militaire industrie te ontwrichten.
Het 86ste Squadron, behorende tot de Patfinder Force, kreeg in
augustus 1942 de opdracht om het Hoofdkwartier West van het Duitse leger in de
nabijheid van Frankfurt te bombarderen.
Op 25 augustus 1942 nam de Britse
Lancaster R5610 deel aan deze belangrijke campagne.
Dit vliegtuig werd spijtig genoeg boven Morkhoven neergeschoten door een Duitse
Messerschmidt.
Hun vliegtuig kwam in de tuin achter het huis van Alfons Willems in Berteneinde
terecht. Hij beleefde de schrik van zijn
leven en viel letterlijk uit zijn bed toen de Lancaster met een geweldige
kracht neerkwam naast zijn boerderij.
Hij ging met zijn moeder even aan de voordeur kijken en zag op enkele meters
voor hem in de tuin een brandend vliegtuig liggen.
Een enorme vleugel lag slechts enkele centimeters van de ingangsdeur
verwijderd. Was het toestel dan ook
enkele meters verder neergekomen dan bleef waarschijnlijk van de boerderij
slechts een hoop puin over. Een geluk
bij een ongeluk dus.
Ook
naamgenoot en burgemeester van Morkhoven, Emil Willems, werd die nacht door
luid vliegtuiglawaai gewekt. Toen hij naar buiten keek, zag hij een vliegtuig
en plotsklaps een rode seinpatroon.
Daarop riep zijn buurman dat het brandde in de gemeente.
Onmiddellijk stond hij op en ging naar beneden. Kort daarop kwam de veldwachter
bij hem aan en maakte melding van het neerstorten van het vliegtuig bij boer
Willems en dat bij zijn eigen huis een gewonde vliegenier lag. Na zich snel te
hebben aangekleed, begaf Emil Willems zich tot bij deze piloot en liet dadelijk
een dokter roepen.
Niet lang daarna vonden ze ook een dode piloot en een valscherm.
Na korte tijd arriveerde de Duitse ‘Feldpolizei’ uit Turnhout en samen gingen
ze tot aan het brandende vliegtuig.
Over het ganse grondgebied van de gemeente lagen brokstukken verspreid.
De Duitsers waren er snel bij. Snel genoeg om te voorkomen dat het vliegtuig
werd leeggejat. Ze hebben er meer dan
vier vrachtwagens goederen uit meegevoerd.
De Duitsers begonnen dadelijk het ganse gebied af te grendelen en te zoeken
naar de vliegeniers.
De vliegers zelf lagen verspreid. Eén van hen was een halve meter diep in de
grond gestort. Vier van de zeven bemanningsleden verloren hun leven.
Miraculeus had de piloot Matheson de ontploffing van zijn toestel overleefd en
was, weliswaar gewond, toch veilig met zijn parachute geland in de buurt van
Herentals.
Verschillende vaderlandslievende burgers gaven hem een veilig onderkomen en
eten.
Na de nodige omzwervingen lukte het hem in contact te komen met een
ontsnappingslijn.
Oliver Matheson bereikte al op 19 oktober 1942 terug in Groot-Brittanië.
Minder fortuinlijk waren de bommenrichter F/Lt J. W. Dicker en F/Sgt W.
Cubberly.
Beiden werden gevangen genomen en brachten de rest van de oorlog door in een
Stalag in Duitsland. Dit waren speciale kampen voor de gevangen genomen
geallieerde soldaten.
Fl/Lt
Angus Buchan, navigator en officier van de Pathfinder Force Navigation Staff,
en zijn drie andere kameraden, boordwerktuigkundige Sergeant Peter Squires, en
de beide schutters Sergeant Edward V. Norman en Sgt Harold D. Quintrell
overleefden de crash niet.
De jongens werden opgebaard in de vroegere schuur van Mon van Nares (Smets).
De Duitsers hebben de jongens een stijlvolle begrafenis op het kerkhof van
Morkhoven gegeven.
Op 25 augustus 1946 was er een herdenking te Morkhoven voor de gesneuvelden van de Britse Lancaster. De moeder en de familie van één van de vier gesneuvelden waren naar Morkhoven overgekomen.
Ze werden op het gemeentehuis verwelkomd en in stoet begeleid naar de kerk,
waar E.H. Frans Faes de H. Mis zou opdragen ter nagedachtenis van de
gevallenen. Onder de toehoorders bemerkten men de heer Burgemeester en
schepenen, een viertal afgevaardigden van de Belgische R.A.F. en talrijke
weerstanders en politieke gevangenen van omliggende dorpen. Nadien werden er kronen op het graf
neergelegd door de familie van de gesneuvelden. Ook de schoolkinderen brachten
een tuiltje mee.
Op 11 november 2005 werd voor de eerste maal sinds 1946 een
ceremonie georganiseerd in Morkhoven, ter ere van de gesneuvelde
militairen.
Net zoals in 1946 werden de familieleden van de bemanningsleden van de Britse
Lancaster verwelkomd in onze parochie.
Zij kwamen toe te Morkhoven, onder militaire begeleiding van het 29 Bataljon
Logistiek.
De gedenkplaat op Berteneinde, die die dag ingehuldigd werd,
zal de namen van de gesneuvelde militairen vereeuwigen.
Foto : Ronny Neefs
Onze
oudstrijders, Vic ’T Seyen, Jos Buts en Jos Van Asbroeck samen met twee familieleden
van de Britse vliegeniers.
Bijna
ieder jaar komt de zus van vliegenier Buchan, Angela, een bezoek brengen aan
het graf van haar broer.
Zij is geboren na het overlijden van haar broer en heeft haar broer dus nooit
gekend. Toch heeft ze een emotionele band met haar broer en Morkhoven.